شکوه کرسی یک شهر / مازیار صفایی

رشت که در بسیاری از پدیده های اجتماعی و ساختار شکنی امورات واپسگرایانه لقب اولین ها را در ایران یدک میکشد، در سال
۱۲۸۶ و حدوداً چند ماه پس از پایتخت صاحب بلدیه (شهرداری امروزی) گردید. در میان تمامی هیاهوهای روزهای انتخاباتی، مطلبی
که ذهن نگارنده را به خود مشغول کرده است جایگاه کرسی شهرداری در این کلانشهر میباشد.

جایگاهی که روزگاری کرسی مدیریت بزرگانی چون حاج میرزا خلیل ، جهانگیر سرتیپ پور و …. بوده است. جهت تنویر ذهن خواننده
خالی از لطف نیست ذکر شود علاوه بر کسوت شهرداری رشت، میرزا خلیل از مشروطه خواهان و سیاستمداران مبارز گیلان و جهانگیر
سرتیپ پور از بزرگان نهضت جنگل، موسسین دانشگاه گیلان و یکی از بانیان تاسیس فرودگاه رشت بوده اند. شاید بسیاری از شهروندان
رشت ندانند که همزمان با تصویب قانون کاپیتالاسیون، این جهانگیر سرتیپ پور بود که در مجلس شورای ملی و در مخالفت با این لایحه
و شخص حسنعلی منصور فریاد برآورد که” این لایحه مخالف عزّت و شرف و اقتدار ملت ایران است. تصویب این لایحه ستم به ملت است،
به ملّت ستم نکنید که خود دچار آن خواهید شد.”
هدف از این مقدمه طویل نه ذکر خدمات این بزرگان که مقصود روشن شدن جایگاه رفیع شهردار یازدهمین کلانشهر ایران است. شهری
که اکنون با معضلات بسیاری از قبیل نابسامانی و عدم ثبات مدیریت، ترافیک سنگین، آلودگی منظر، عدم توجه به میراث گرانبهای شهری،
خیابانهای بی کیفیت، سامانه حمل و نقل عمومی ضعیف، فقر فضای سبز، عدم بهره برداری صحیح از عنوان پرطمطراق شهر خلاق غذا و
… دست به گریبان است. شهروندان رشت سالهاست که خسته از شعار روزگار سپری میکنند و با هر سفر به شهرهای دیگر ایران آه حسرت
کشیده و در مقایسهای گذرا عقب ماندگیهای شهر خود را با یاس به یکدیگر خاطرنشان میکنند. عدم ثبات مدیریتی در شهرداری رشت
طی سالهای اخیر یکی از دغدغه های اصلی شهروندان میباشد، که متاسفانه این امر با ورود آخرین شهردار از معضل به بحران تبدیل
گردیده است. استیضاح، عدم قانع شدن اعضا از توضیحات شهردار، لابی در مدیریت شهری، احکام شغلی چند روزه و چند ماهه واژه ها و
عباراتی هستند که طی چند سال گذشته به دایره المعارف رشتیها افزوده شده و بخش جدایی ناپذیر محاورات روزمره آنها را تشکیل داده
است . فارغ از اینکه اهداف شورای شهر در این استیضاحهای مکرر و قانع شدنهای بی دلیل و همچنین تکرار رویه های مدیریتی شهردار
پس از استیضاحها چه بوده است ، میبایست نگرش شهروندان به جایگاه متزلزل شهردار رشت مورد مطالعه قرار گیرد که مع الاسف در
این مجال نمیگنجد. علاوه بر جدال قدرت موجود در مدیریت شهر ، برخی سوءمدیریتها نیز در طی این سالها بر پیکره خسته رشت سایه
سنگینی افکنده است. سو ءمدیریتی که سبب ساز یک بوروکراسی اداری طاقت فرسا، تغییرات آنی قوانین شهری، عدم ارائه راهکار برای
حل مسائل شهری و بر زمین ماندن مطالبات شهروندان گردیده است.

مع الاسف این آتش بر جان و پیکر مجموعه خدوم و زحمتکش نیز
افتاده و انگیزه های خدمت رسانی آنان را تحت الشعاع قرار داده است که این امر در اعتراضات هر چندگاه آنان و گاهی نمایندگان شورای
شهر نمود پیدا میکند.

و اما در این گیر و دار، عدم تحمل منتقد و جوابگویی بی درنگ از خصوصیات بارز جایگاه حال حاضر شهرداری رشت است.
گل سرسبد این نقدناپذیری را در این حکایت آشنا خالصه کنیم که شهرداری رشت استعداد آن را داشت که در دو بارش برف سال نود و
پنج معضل را به بحران تبدیل کند، ولی شهردار محترم در اوج بحران و شاید فزاینده شدن آن وقت گرانبهای خود را به نوشتن جوابیه ای
سیاسی در رد سخنان نماینده رشت گذراند.
آیا شهرداری که در مقابل انتقاد یک نماینده مجلس به عنوان وکیل و حافظ منافع ملت و در اوج مدیریت بحران حادث شده و شاید بحران
مدیریت خویش خویشتندار نباشد و زبان به طعنه و ذکر خاطرات گذشته بگشاید را می توان ادامه دهنده راه بزرگانی چون حاج میرزا
خلیل دید؟!
پدیده بسیار عجیبی که در طی این دوره از شهرداری رشت مشاهده میشود وجود لیست سیاه بدهکاران شهرداری در جیب آقای شهردار
میباشد. لیستی که در یک سیستم اداری و مالی نرمال میبایست در کیف وکلای شهرداری جهت وصول مطالبات باشد، ولی متاسفانه بنا
به دلایلی که شاید آقای شهردار بهتر از هر فردی به آن واقف میباشد در جیب ایشان بوده و هر چند وقت یکبار از تریبونی در اختیار افکار
عمومی قرار میگیرد. آیا افکار عمومی قادر به ارائه کمک خاصی به مجموعه شهرداری در وصول این مطالبات از اشخاص بدهکار میباشد؟
آیا هدف از انتشار اسامی افراد بدهکار با حروف اختصاری ، نقد کردن مطالبات شهرداری بوده یا مقاصد دیگری را دنبال میکند؟
استفاده از این راهکارها در ارتباط با افکار عمومی، شنونده را به یاد دوران دولتهای نهم و دهم میاندازد که بسیاری از روشهای مدیریتی
آن مورد نقد جدی کارشناسان امر میباشد.
و اما جالب ترین بخش این برهه زمانی آن است که از چندین ماه قبل در میان دست اندازهای بی پایان آسفالتهای شهر صحبت از یک
لیست انتخاباتی با محوریت شهردار رشت و با شعار حمایت از گفتمان ایشان در عقلانیت و توسعه شهری مطرح گردیده که این روزها با
ظهور خود با عنوان لیست حامیان عقلانیت و توسعه، شهر رشت را منور به وجود خود نموده است. بدون پرداختن به این لیست و دلیل
ظهور و بروز و شاید افول احتمالی آن در صندوقهای رای ، این سوال بسیار ذهن را آزار میدهد که آیا مدیریت شهری رشت زمانی مازاد
جهت اختصاص به امور انتخاباتی هم دارد؟! و شاید با یک مرور کوتاه بر سالهای رفته بر شهر رشت ، ضرورت ویرایش گفتمان و روشهای
به کار رفته در توسعه شهری بسیار فراتر از هرگونه حمایت به نظر میرسد.
سخن کوتاه کرده و خاطر نشان میکنم که مطمئناً نگرش شهروندان رشت به جایگاه شهردار محترم و سطح توقعات ایشان از نهاد شهرداری
با پیشرفت تکنولوژی و همچنین افزایش ارتباطات نسبت به دوران میرزا خلیل ها نه تنها کاهش پیدا نکرده که با یک تصاعد هندسی
افزایش چشمگیری نیز یافته است. با یک مقایسه ساده میتوان دریافت که بازخورد این انتظارات بسیار کمتر از سطح توقع میباشد. بنابراین
خالی از لطف نیست که هر از چندگاهی به شهردار وقت و شهرداران آینده دو مورد را خاطر نشان کنیم که آقای شهردار:

شما مدیر شهر اولینها در ایران هستید و هر روز بر جایگاهی تکیه میزنید که کرسی مدیریت میرزا خلیل و جهانگیر سرتیپ پور بوده
است. قدر رشت و جایگاه خود را بشناسید ، ساده سیاست بازی نکنید که شما میراث دار یک گوهر گرانبها هستید. شهرداری باشید که
آیندگان شما را چون آن بزرگان مثال نیکی و خدمت به فرهنگ و مدنیت رشت بشناسند نه نماد استیضاح و …….